Bí ẩn cây thị quả dẹt quả tròn

Cây thị gắn với truyền thuyết lịch sử dưới thời nhà Đinh. Điều kỳ lạ là kể từ khi cây thị được trồng tại phủ Khống, năm nào cũng vậy, cây đều cho 2 loại quả, 1 dẹt, 1 tròn. Quả thị dẹt thì không có hạt, quả thị tròn thì có hạt. Và thị chín rộ nhất là vào dịp giỗ vua Đinh. Đó là những điều mà chưa một nghiên cứu khoa học nào lý giải được.

< Phủ Khống, lưng tựa hang Khống, bên phải là dãy núi đá dựng đứng, trước mặt là thung lũng nước. Nằm trong quần thể khu Hang động Tràng An thuộc cố đô Hoa Lư – kinh đô của nhà nước phong kiến đầu tiên ở VN.

Tháng 6 năm 2014, quần thể danh thắng Tràng An đã được UNESCO công nhận là di sản hỗn hợp văn hóa và thiên nhiên của thế giới. Tràng An gắn liền với những giá trị lịch sử, văn hóa của vùng đất cố đô Hoa Lư.

< 16km chèo đò trong hành trình tham quan nơi này là một trải nghiệm thú vị với bất kỳ du khách nào.
Dulichgo
Nơi đây những dãy núi đá vôi, thung lũng, sông ngòi hài hòa tạo nên một không gian cực kỳ huyền ảo, trữ tình, kỳ bí. Khung cảnh đẹp như một bức tranh thủy mặc: với mây trời, non xanh, nước biếc hòa quyện vào nhau. Long lanh đáy nước in trời. Thành xây khói biếc, non phơi bóng vàng.

< Những hang động, lạch ngầm xuyên qua các dãy núi đá vôi dẫn đường tới Phủ Khống là điểm cuối của cuộc hành trình.

Nhiều du khách đã gọi Tràng An là xứ sở của những điều kỳ diệu. Có lẽ không chỉ bởi vẻ đẹp của cảnh quan thiên nhiên mà còn bởi nhiều câu chuyện kỳ bí từ chiều sâu lịch sử của vùng đất cố đô.

< Không nhiều vị khách đến với vùng non nước này biết đến những câu chuyện kỳ lạ về một cây thị đứng hiên ngang bên Phủ Khống, xanh um và che bóng cả một góc trời nơi cửa phủ.

Chúng tôi cùng với gia đình PGS TS Trình Năng Chung, một nhà khảo cổ học có tiếng của nước ta đến thăm Tràng An và tìm hiểu thêm về những câu chuyện lịch sử và huyền thoại nơi non xanh nước biếc này.

< Tương truyền, Phủ Khống là nơi thờ 7 vị quan trung thần triều Đinh gắn với lịch sử khi vua Đinh Tiên Hoàng mất.
Dulichgo
Câu chuyện với nữ hướng dẫn viên của danh thắng Tràng An khiến chúng tôi biết thêm nhiều thông tin thú vị. Và một trong những điều kỳ bí mà chúng tôi quan tâm là câu chuyện về cây thị quả dẹt quả tròn tại điểm di tích phủ Khống, nơi ghi dấu tích của các quan lại triều Đinh.

< Phủ Khống được dựng ăn sâu vào hang núi.

Phủ Khống nằm trên một dải đất hẹp, lưng tựa vào hang Khống, bên phải là dãy núi đá dựng đứng, trước mặt là thung lủng nước mênh mông. Phủ Khống là nơi thờ 7 vị quan trung thần triều Đinh, gắn với các truyền thuyết khi vua Đinh Tiên Hoàng băng hà, 7 vị quan trong triều đình mang nhiều quan tài chôn theo các hướng rồi cùng tự sát để giữ kín những bí mật về ngôi mộ thật.

< Trải qua cả ngàn năm lịch sử, từ gốc thị năm xưa, cây thị "mẹ" chết đi, cây thị"con" đến nay vẫn không ngừng phát triển. Rễ thị xù xì, ôm trọn trong lòng rễ một tảng đá lớn.

Một vị tướng trấn giữ thành nam vô cùng cảm kích trước nghĩa khí của 7 vị trung thần liền lập bát nhang thờ cúng ở đây. Sau khi vị tướng này mất, nhân dân trong vùng đã lập đền thờ và trồng cây thị ngay trước cửa Phủ để tưởng nhớ các bậc trung thần.

< "Nếu không bị cản trở bởi việc làm sân gạch cho khu vực phủ thì rễ thị còn có thể lan rộng hơn nữa", ông Trần Văn Việt - người trông coi phủ cho biết.
Dulichgo
Điều kỳ lạ là kể từ khi cây thị được trồng tại phủ Khống, năm nào cũng vậy, cây đều cho 2 loại quả, 1 dẹt, 1 tròn. Quả thị dẹt thì không có hạt, quả thị tròn thì có hạt. Và thị chín rộ nhất là vào dịp giỗ vua Đinh. Đó là những điều mà chưa một nghiên cứu khoa học nào lý giải được.

< Cây ra quả nhiều nhất là dịp rằm tháng 8 hàng năm, đúng dịp giỗ vua Đinh Tiên Hoàng. Được biết, tỷ lệ quả tròn, quả dẹt trên cây chưa rõ nhưng hương thơm đặc trưng của thị là như nhau. Rất nhiều người dân quanh vùng khi biết đến cây thị kỳ lạ này có đến xin hạt đem về trồng thử nhưng khi cây lớn lên, quả cho ra cũng chỉ có loại quả tròn có hạt. Chỉ duy có cây thị ở Phủ Khống mới cho ra được hai loại quả.

Cây thị đến nay đã  hơn nghìn năm tuổi, rễ đã bám chặt tảng đá lớn trước cửa phủ. Nó tỏa bóng xanh mát khắp khuôn viên của ngôi đền nhỏ thờ 7 vị trung thần của vua Đinh .Những trái thị chín cây được hái dâng lên ban thờ mỗi buổi sáng mai như bày tỏ sự cảm phục trước tấm lòng trung nghĩa của những vị trung thần xưa.

< Không chỉ đặc biệt ở bộ rễ, cây thị hàng năm còn cho rất nhiều quả và lạ thay bao giờ cũng có hai loại quả trên cùng một cành. Một loại quả to, tròn có hạt và một loại quả dẹt không hạt.

Cuộc chuyện trò của vợ chồng vị giáo sư với nữ hướng dẫn viên du lịch càng lúc càng rôm rả. Dưới bóng cây thị, những câu chuyện lịch sử về cố đô Hoa Lư, về triều đại nhà Đinh, về nhiều điều bí ẩn đã trở thành huyền thoại cứ thế nối tiếp nhau. Có lẽ ở một nơi đầy linh thiêng như vậy, sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa con người và thiên nhiên trở nên 1 mạch ngầm thông suốt bất tận.

< Đã có một số nhà nghiên cứu về lịch sử và cũng như về thực vật đến tìm hiểu song không thể lý giải được hiện tượng ra quả kỳ lạ của cây thị này. Việc giám định niên đại chính xác của cây vẫn còn chưa được tiến hành song sự xuất hiện của cây thị Phủ Khống đã làm linh thiêng hoá, văn hoá hoá chiều sâu lịch sử của vùng đất cố đô.
Dulichgo
Tại sao người xưa lại chọn cây thị chứ không phải là 1 loại cây nào khác để trồng trước ngôi đền này? Tại sao cây lại có thể cho ra 2 loại quả cùng trên một nhành? Những điều bí ẩn đó chắc sẽ còn mãi với thời gian, như sự trường tồn của lịch sử dân tộc. Bởi trong tâm thức của chúng ta, nó cũng là 1 dấu tích minh chứng cho những câu chuyện lịch sử tự ngàn đời. Để từ những điều bí ẩn ấy, chúng ta thêm ghi nhớ lịch sử dân tộc và tự hào về quê hương đất nước Việt Nam.

Theo Khám Phá Việt Nam, báo Lao Động
Du lịch, GO!